Không gia đình là câu chuyện về một em bé không cha mẹ, không họ hàng thân thích, đi theo một đoàn xiếc, rồi dẫn đầu đoàn ấy đi lưu lạc khắp nước Pháp, sau đó bị tù ở Anh, cuối cùng tìm thấy mẹ và em. Em bé Rémi ấy đã lớn lên trong gian khổ. Em đã chung đụng với mọi hạng người, sống khắp mọi nơi, “nơi thì lừa đảo, nơi thì xót thương”. Em đã lao động để kiếm sống, lúc đầu dưới quyền điều khiển của một ông già từng trải và đạo đức, cụ Vitalis, về sau thì tự lập và không những lo cho mình, còn bảo đảm việc biểu diễn và sinh sống cho cả một gánh hát rong. Truyện khắc họa những hình ảnh đặc trưng: đoàn xiếc gồm cụ Vitalis tài hoa chuyên hát và đánh phong cầm, ba con chó đáng yêu (Capi, Zerbino và Dolce), con khỉ láu lỉnh hay làm nũng, diễn trò Joli - Cœur cùng những cậu bé thông minh, quả cảm và nhân hậu: Rémi, Matchia... luôn mang lại cho người đọc những cảm xúc đặc biệt. Xuyên suốt cuộc phiêu lưu của Rémi, bạn đọc còn được trải tầm mắt dọc theo những con đường, những cánh đồng xanh ngút ngàn, những con sông tuyệt đẹp của đất nước Pháp; được hòa mình cùng những sinh hoạt từ nông thôn đến đô thị; được khám phá một phần cuộc sống của xứ sở sương mù Anh quốc…Tác phẩm kinh điển của Malot không chỉ dành cho các em thiếu nhi mà người lớn khi soi mình vào đấy cũng cảm nhận được niềm tin, tình yêu mãnh liệt ở cuộc sống và ý chí để vượt lên những khó khăn, gian khổ. Không gia đình ca ngợi giá trị của lao động chân chính và tinh thần tự lập, tự tin của tuổi trẻ. Truyện dạy cho người ta biết tôn trọng tình bạn và sống có tình nghĩa, có trước có sau. Truyện cũng cho người đọc thấy rằng sự học là mãi mãi, chúng ta có thể học ở mọi lúc mọi nơi, trong mọi điều kiện, hoàn cảnh chỉ cần chúng ta không nản lòng và quyết tâm. Không gia đình không chỉ là bài ca khải hoàn của nhiều giá trị tốt đẹp ở con người mà còn là lời tôn vinh xứng đáng dành cho tác giả Hector Malot..